Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2020







 



ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΚΑΤΑ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ

ΜΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
του  Δημήτρη Άλτα



          Από όλα τα γνωστά έμβια όντα ο άνθρωπος είναι το μόνο που διαθέτει νοημοσύνη, ομιλία και αυτοσυνείδηση. Το μόνο που επενεργεί στην φύση όχι μόνο παθητικά με την παρουσία του, αλλά έχει την δυνατότητα να την μεταβάλλει και να την χρησιμοποιεί προς όφελός του. Αλλά όλα αυτά έχουν  ένα σημαντικό αντίτιμο. Ο άνθρωπος είναι το μόνο έμβιο όν που απέκτησε επίγνωση της θνητότητάς του. Το μήλο της Γνώσης που γεύτηκε τον εξόρισε δια παντός από τον Παράδεισο της Άγνοιας και τον γέμισε με το  Άγχος του Θανάτου. ( προπατορικό αμάρτημα ).
Ο άνθρωπος συνειδητοποιεί ότι το μόνο βέβαιο και αναπόφευκτο μελλοντικό γεγονός στην ζωή του αλλά και στην ζωή των συνανθρώπων του είναι ο θάνατος. Η πορεία προς τον θάνατο αρχίζει  με την γέννηση του κάθε όντος και αυτή η τρομακτική σκέψη, εμποδίζει τον άνθρωπο να απολαύσει πραγματικά την ζωή του και να γευτεί την ηδονή της ύπαρξής του.
Τι όμως είναι αυτό που φοβόμαστε στον θάνατο;
Μία πιθανή επώδυνη πορεία προς το αναπόφευκτο τέλος;
Την απώλεια των αγαπημένων μας προσώπων που θα συνεχίσουν να ζουν ερήμην μας και όσων υλικών αγαθών αποκτήσαμε κατά την διάρκεια του βίου μας;
Την λήθη;
Τις ομορφιές της φύσης που δεν θα ξαναπολαύσουμε;
Μήπως είναι ο φόβος του αγνώστου για το επέκεινα;

Ο υπαρξιακός φόβος του θανάτου συνδέεται άρρηκτα με δύο άλλα ερωτήματα: Υπάρχει αθάνατη ψυχή ώστε ένα κομμάτι μας να επιβιώνει του θανάτου και να περνά σε μία άλλη αθάνατη ζωή; Υπάρχει Θεός, δημιουργός και ρυθμιστής των πάντων, που επιβραβεύει ή τιμωρεί τις ψυχές ανάλογα αν έχουν τηρήσει κάποιες αρχές και κανονισμούς στην επίγεια ζωή; 
«Κενός εκείνου Φιλοσόφου λόγος υφ’ ου μηδέν πάθος ανθρώπου θεραπεύεται. Ώσπερ ιατρικής ουδέν όφελος μη τας των σωμάτων νόσους εκβαλούσης,  ούτω φιλοσοφίας ή μη το της ψυχής εκβάλλει πάθος.» Είναι κενολογία εκείνος ο φιλοσοφικός λόγος που δεν βοηθά να θεραπευτεί η ανθρώπινη αγωνία. Όπως η ιατρική είναι άχρηστη αν δεν μπορεί να θεραπεύσει τις νόσους του σώματος έτσι είναι και η φιλοσοφία εξ ίσου άχρηστη αν δεν μπορεί να ανακουφίσει την ψυχή από το πάθος.
Αυτό πρέσβευε ο Επίκουρος. Πώς όμως θα θεραπευτεί το ανθρώπινο πάθος που αλυσοδένει την ανθρώπινη ψυχή και δεν την αφήνει να γευτεί την Ευδαιμονία;
Βασική προϋπόθεση για τον Επίκουρο ήταν η αντιμετώπιση του φόβου των ανθρώπων για τους θεούς και τον θάνατο. Ο φόβος αυτός καθιστούσε τους ανθρώπους υποχείρια των ιερατείων που φρόντιζαν πάντα έντεχνα να τον καλλιεργούν, χάριν των εκάστοτε εξουσιών, και τους καταντούσε έρμαια προλήψεων και δεισιδαιμονιών, που τους βύθιζαν στις ενοχές και την δυστυχία.
Το φάρμακο του Δάσκαλου για να απελευθερωθεί ο άνθρωπος ήταν η νηφάλια ορθολογική μελέτη της φύσης, με έμφαση στην φυσική εξήγηση όλων των φαινομένων είτε είναι αυτή γνωστή αυτή είτε όχι και χωρίς μεταφυσικές αναφορές ώστε να καταπολεμηθούν οι μύθοι και οι δεισιδαιμονίες.
Οι Θεοί υλικοί απόμακροι και μάκαρες απωθημένοι στα μετακόσμια αποτελούν απλά παραδείγματα ευδαιμονίας για τους θνητούς και δέν παρεμβαίνουν στα των ανθρώπων. Ούτε οργίζονται με κανένα, ούτε χαρίζονται σε κανένα, ούτε εξευμενίζονται απο κανένα γιατί αυτά τα συναισθήματα χαρακτηρίζουν κατώτερα όντα. Στίς δυσκολίες και τις οδύνες  της ζωής μας λοιπόν και στην επιθανάτια αγωνία δέν πρόκειται να μας συμπαρασταθούν οι αδιάφοροι θεοί αλλα οι αγαπημένοι φίλοι.
Για τον Επίκουρο η ψυχή είναι υλική και διαλύεται με τον θάνατο του σώματος ώστε αυτό παύει να αισθάνεται. Για μας τους σύγχρονους Επικούρειους, είναι η εκδήλωση των περίπλοκων ανώτερων εγκεφαλικών  λειτουργιών και παύει να υφίσταται με τον θάνατο του εγκεφάλου. Επομένως δεν έχουμε να ανησυχούμε για το επέκεινα, να φοβόμαστε τιμωρίες, ή να ελπίζουμε σε επιβραβεύσεις. Και εφόσον τον θάνατο συνοδεύει η αναισθησία και η ανυπαρξία καμία λύπη δεν μπορεί να νοηθεί για ότι μένει πίσω.
Ο θάνατος επομένως είναι ένα τίποτα για μας όπως λέει ο Επίκουρος γιατί όταν εμείς ζούμε αυτός δεν υφίσταται και όταν αυτός είναι παρόν εμείς δεν υπάρχουμε για να τον αντιληφθούμε.
Ο θάνατος των αγαπημένων μας προσώπων μας προκαλεί βέβαια οδύνη και θρηνούμε, όχι γι αυτούς που χάθηκαν αλλά για  μάς, για την δική μας απώλεια, για την στέρηση της ηδονής της παρουσίας τους.
Ο πόνος της αρρώστιας που ταλαιπωρεί τον ετοιμοθάνατο ανήκει στην ζωή και μπορεί αμβλυνθεί με την ανάκληση ευχάριστων αναμνήσεων και εμπειριών και με την συμπαράσταση των φίλων όπως μας δίδαξε ο Δάσκαλος με το προσωπικό του παράδειγμα.
Πολλούς ανθρώπους όμως τους τρομοκρατεί η σκέψη της ανυπαρξίας. Άς αναλογιστούμε όμως ότι κατά κάποιο τρόπο η ανυπαρξία είναι η πρώτη «εμπειρία» μας. Είμαστε ανύπαρκτοι πριν γεννηθούμε και θα είμαστε ανύπαρκτοι αφού πεθάνουμε.                Τι λοιπόν έχουμε να φοβηθούμε; Νομίζω προσωπικά ότι ο τρόμος αυτός οφείλεται στον εγωιστικό τρόπο που αντιμετωπίζουμε την Φύση. Θεωρούμε ότι είμαστε το κέντρο του Σύμπαντος και ότι όλα στην φύση έγιναν για να υπηρετούν την Μεγαλειότητά μας. Δεν αισθανόμαστε μέρος της Φύσης αλλά στεκόμαστε απέναντί της. Δεν αντέχουμε την ιδέα ότι ο Κόσμος θα συνεχίσει να υφίσταται χωρίς εμάς, χωρίς ο θάνατός μας να σημαίνει τίποτα για το Σύμπαν. Επιζητούμε έτσι την Αθανασία, η μάλλον την ψευδαίσθηση της Αθανασίας, στην επιδίωξη δύναμης, πλούτου και εξουσίας και  την ακατάπαυστη δραστηριότητα και σπαταλούμε έτσι τον λιγοστό μας χρόνο μέσα στην αγωνία και το άγχος για άχρηστα πράγματα, για τις μη φυσικές και αναγκαίες ηδονές που λέει και ο Δάσκαλος και στο τέλος πεθαίνουμε χωρίς να έχουμε ζήσει. Δεν περνά ποτέ από την σκέψη μας πόσο φρικτό πρόσωπο θα είχε αυτή η Αθανασία που βλέποντάς την από μακριά την ποθούμε όλοι,  αν ήταν ποτέ δυνατό να την κατακτήσουμε. Γιατί η ζωή είναι όμορφη επειδή ακριβώς υπάρχει ο Θάνατος. Κανείς δεν πηγαίνει σε μία γιορτή βαρύθυμος γιατί σκέφτεται την ώρα που θα χρειαστεί να αποχωρήσει. Αλλά την απολαμβάνει όσο μπορεί καλύτερα και στο τέλος αποχωρεί πλήρης ικανοποίησης και χαράς. Γι αυτό έχει αξία να γευόμαστε την κάθε στιγμή της ζωής μας, να χαιρόμαστε κάθε μέρα που περνά σαν να ήταν η τελευταία μας. Καρπώσου την ημέρα λέει ο Βιργίλιος. Μην είσαι παρατηρητής της ζωής. Ζήσε! Αν την ζωή μας την απλώναμε στην αιωνιότητα θα καταντούσε θάνατος, ανυπαρξία. Αν η γιορτή τραβούσε αιώνια θα καταντούσε πλήξη και τυραννία. Αν ένα ποτήρι ακριβό κρασί το χύσεις στην θάλασσα σίγουρα δεν θα πάρει η θάλασσα το άρωμά του!
Αλλά θα αντιτείνει κάποιος αν η κατάληξη είναι η ανυπαρξία τότε ποιο είναι το νόημα της ζωής; Ποιός είναι ο σκοπός της; Αλλα γιατί το νόημα πρέπει να προυποθέτει την Αθανασία; Δέν φτάνουν τα ηλιοβασιλέματα που είδαμε, ο απέραντος ορίζοντας της θάλασσας που αντικρύσαμε, οι έρωτες που γευτήκαμε, οι φίλοι μας που χαρήκαμε, το γέλιο και η αγκαλιά των παιδιών μας που απολαύσαμε, στον σύντομο χρόνο της ζωής μας; Και γιατί πρέπει να υπάρχει κάποιος σκοπός γιά την ύπαρξή μας; Πόσο μεγάλη ιδέα έχουμε αλήθεια για τον εαυτό μας;
Όμως παρ΄ όλα αυτά υπάρχει τρόπος να  επιβιώνουμε κατά κάποιο τρόπο, για άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα και μετά τον θάνατό μας. Μέσα μας, στο γονιδίωμά μας κουβαλάμε τα ίχνη εκατομμυρίων προγόνων και μαζί με αυτά έχουμε περάσει και τα δικά μας ίχνη στα παιδιά μας. Αλλά και μόνο το γεγονός ότι υπήρξαμε, σημαίνει εν γνώσει μας ή και χωρίς να το αντιληφθούμε, ότι επηρεάσαμε άλλους ανθρώπους και αυτοί με την σειρά τους άλλους, όπως η πέτρα που πέφτει στην ήρεμη λίμνη και δημιουργεί κυματισμούς που επεκτείνονται σε ομόκεντρους κύκλους μέχρι τελικά να σβήσουν. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα, όπως υποστηρίζει ο διάσημος Επικούρειος ψυχοθεραπευτής, Irvin Yalom που διατύπωσε την θεωρία των κυματισμών, ότι αφήνουμε πίσω μας απαραίτητα την εικόνα μας ή το όνομά μας, αλλά το ίχνος μας που μπορεί να είναι ένα κομμάτι της εμπειρίας μας, κάποια ιδέα μας, μια διδαχή μας, το αποτέλεσμα μιας πράξης μας και μεταδίδεται στους άλλους γνωστούς ή αγνώστους.
Αυτή είναι η μόνη Αθανασία που μας προσφέρει η Φύση. Που δεν είναι ακριβώς Αθανασία αφού κάποτε θα νικηθεί από την Λήθη. Αλλά θα μας ήταν άκρως ικανοποιητική αν δεν τυφλωνόμασταν από τον ανόητο εγωισμό μας και καταδεχόμασταν να δούμε τους  εαυτούς μας σαν κομμάτια και όχι σαν άρχοντες της Φύσης.
Ο θάνατος είναι ο Επίλογος στο Θεατρικό Έργο της Ζωής μας. Είναι φυσικό φαινόμενο και όχι μεταφυσική πύλη για κάποιο επέκεινα. Ο Επικούρειος αγαπάει την ζωή αλλά δεν φοβάται τον θάνατο. Ποτέ όμως δεν θα τον αποζητήσει σάν τρόπο διαφυγής απο τις δυσκολίες της ζωής. Γιατί ο Επικουρισμός είναι η φιλοσοφία της θετικής σκέψης. Που βοηθά τον άνθρωπο κάτω απο τις δυσκολότερες συνθήκες να γεύεται τα όποια ψήγματα ηδονής που επιβεβαιώνουν την αξία της ζωής. 
 Άλτας Δημήτρης











Τετάρτη 22 Ιανουαρίου 2020



 

      
       


 

             


                   ΟΙ ΚΑΘΗΓΕΜΟΝΕΣ
Ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΟΛΗΣ
(Το τελευταίο βιβλίο - σουξέ του Νικολό Μακιαβέλι)

                           ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
                   Τα Γεγονότα που Προηγήθηκαν.
  
Και όμως !!!
Όλα ξεκίνησαν τόσο όμορφα !!
Καθόμουν, που λέτε, μαζί με την παρέα μου, σε ένα βράχο δίπλα στην θάλασσα και βλέπαμε – ατάραχοι εμείς - μακριά στο πέλαγος τα καράβια να θαλασσοδέρνονται παλεύοντας με τα κύματα.
Ξαφνικά νοιώθω ένα σπρώξιμο, γέρνω, πέφτω προς την θάλασσα, αλλά, την τελευταία στιγμή κρατιέμαι από κάπου.  Ρε παιδιά, λέω. Αλλά όλοι γύρω μου κοιτούσαν αλλού.
Μετά από λίγο νοιώθω πάλι ένα σπρώξιμο. Πέφτω προς την θάλασσα, αλλά κάποιος με αρπάζει και με γυρίζει στον βράχο. Τσιμουδιά γύρω. Η ομορφιά και η αταραξία άρχισαν να εξαφανίζονται.
Μετά από λίγο νοιώθω πάλι ένα σπρώξιμο. Το τρίτο. Γέρνω και πάλι προς την θάλασσα Τώρα, λέω, ούτε θα κρατηθώ, ούτε χέρι να με βοηθήσει δεν θέλω. Μετατόπισα γρήγορα το κέντρο βάρους μου και μετέτρεψα το πέσιμο σε ένα όμορφο μακροβούτι. Η τρικυμία μου θύμιζε κούνια σε παιδική χαρά και η αλμύρα της θάλασσας μου έδινε μία γεύση αξιοπιστίας. Η αλμύρα αυτή ποτέ δεν θα προδώσει το νερό που την φιλοξενεί, σκέφτηκα.
   Βγαίνοντας από την θάλασσα ήμουν σαφώς πιο ήρεμος, πολύ απορημένος και εντελώς αποφασισμένος.
-         Γύρνα πίσω στον βράχο, μου φώναξαν δύο – τρείς από την παρέα. Σε θέλουμε.
-         Με θέλετε  να γυρίσω για να με ξαναπετάξετε, ή  για να μου εξηγήσετε; Τους ρώτησα φωναχτά και εγώ.
-         . . . . . . .. . . . . . (τελείως μούγκα).
Γύρισα στο σπίτι μου αλλά δεν με άφηναν να ησυχάσω οι απορίες μου.
   Ξέχασα να σας ενημερώσω ότι στην ζωή μου ακολουθώ μία φιλοσοφία ζωής : Τον Εξιστινσιαλισμό του Κίργκαγκααρντ. Είμαι δηλαδή Κιργκαγκααρντιστής,  και με τους άλλους (στον βράχο) είχαμε μία φιλοσοφική ομάδα  Κιργκαγκααρντιστών.
Έβαλα λοιπόν κάτω τις ηθικές αρχές του Κιργκαγκααρντιστικού Εξιστινσιαλισμού, αλλά δεν δικαιολογούσαν τίποτε.
 Τότε σκέφτηκα ότι το όλο σκηνικό ίσως να θύμιζε παιχνίδι εξουσίας, οπότε έπρεπε να αφήσω κατά μέρος την φιλοσοφία,  και να συμβουλευτώ τους ειδικούς σε θέματα επιβολής και κυριαρχίας.  Το μυαλό μου πήγε στον Μακιαβέλι.
Άρχισα να ψάχνω στο διαδίκτυο τα θέματα που είναι σχετικά με τον Μακιαβέλι.

                    ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
                               Η Γνωριμία
Τότε έπεσα πάνω σε μία διαφήμιση:
«ΟΙ ΚΑΘΗΓΕΜΟΝΕΣ - Ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΟΛΗΣ»
(Το τελευταίο βιβλίο - σουξέ του Νικολό Μακιαβέλι)
   Νικολό Μακιαβέλι !! Δεν είναι δυνατόν μονολόγησα.
Ο άνθρωπος έχει πεθάνει εδώ και σχεδόν πέντε αιώνες. Προφανώς κάποιος χρησιμοποιεί το όνομά του για να πουλήσει.  Είναι ορισμένα πράγματα που δεν σου επιτρέπουν να μην αγανακτήσεις. Πήγα αμέσως στο βιβλιοπωλείο που υπέγραφε τα βιβλία του. Ομολογώ ότι υπήρξα επιθετικός:
-         Είστε ο Νικολό Μακιαβέλι;  Τον ρώτησα.
-         Αυτοπροσώπως !
-         . . . . . . Δεν εντρέπεσθε να χρησιμοποιείτε πλαστοπροσωπία; Και μάλιστα για να προωθήσετε το συγγραφικό σας προϊόν;
-         Όχι ! !
-         Σάστισα, αλλά δεν θα του την χάριζα: Δηλαδή είσαι η μετεμψύχωση του Νικολό Μακιαβέλι;
-         Έλα τώρα βρε Καλλίμαχε! Εσύ, Κιργκαγκααρντιστής άνθρωπος, να αναφέρεις τις σαχλαμάρες του Πυθαγόρα;  Έχω διαβάσει  ένα δικό σου μικρούλικο συγγραφικό προϊόν, που το υπέγραφες κάποτε ως Καλλίμαχος. Μήπως είσαι ο Αθηναίος στρατηγός που σκοτώθηκε στον Μαραθώνα;   
-          . . . . . .
-         Μήπως είσαι η μετεμψύχωσή του;
-          . . . . . . .
-         Σώπασες. Γιατί; . . . . Το κατάλαβες γιατί;
-          . . .
-         Δεν το κατάλαβες ! Να στο εξηγήσω: Και μόνο που ήλθες να συζητήσεις μαζί μου έχεις καεί. Διότι την ώρα που εσύ θα μιλάς για δίκαιο και ηθική, εγώ θα ψάχνω το αδύνατο σημείο σου για να σε χτυπήσω και να σε εξουδετερώσω. Σκέψου λίγο, αν και εσύ έκανες το ίδιο με εμένα, θα με νικούσες εύκολα, ενώ τώρα θα βρεθείς στο καναβάτσο χωρίς να το καταλάβεις.
-          Δεν θέλω να ακούω ούτε για χτυπήματα, ούτε για νίκες και ήττες.
-         Ξεκόλλα ρε φίλε!! Σκέψου λίγο επιτέλους! Δεν ήρθες σε μένα μόνο γιατί σε έσπρωξε μόνο μία αιτία, θα είναι πολλές οι αιτίες που σε έσπρωξαν εδώ.
-         Με έσπρωξαν κάτω από έναν βράχο.
-         Μήπως διαφωνούσατε για φιλοσοφικά θέματα του Κιργκαγκααρντιστικού Εξιστινσιαλισμού;
-         Όχι, προσπαθούσα να υπερασπιστώ την αξιοπρέπειά μου.
-         Βλέπεις πόσο άσχετος είσαι; Αυτό που εσύ νομίζεις ως ηθικό ζήτημα, στην πράξη γι αυτούς είναι ένα χτύπημα εξουδετέρωσης, μία απλοϊκή τακτική για αρχαρίους.
-         Δηλαδή;
-         Δηλαδή προσβάλλουν την αξιοπρέπεια του ¨αντιπάλου¨ τους, και καπάκι επικαλούνται ότι χρειάζεται ψυχολόγο ή ότι έχει καταληφθεί από έντονο συναίσθημα,  τους βολεύει να επικαλούνται κυρίως τον θυμό.
-         Τι μου θύμησες τώρα! Τα άκουγα παλιά και τα κορόϊδευα: «. . .δεν άντεξε ο σύντροφος, έχασε το κουράγιο του ο σύντροφος . . .» για να μην απαντήσουν στις ερωτήσεις του.
-         Ακριβώς. Όλοι οι καθηγεμόνες ίδιοι είναι  Όμως αυτά δεν θα τα πούμε σκόρπια. Οι σκόρπιες σκέψεις θέλουν και σκόρπια σκέψη.
Θα πρότεινα λοιπόν να μιλήσουμε πρώτα για την γενική οπτική. Αυτή περιλαμβάνει τον στόχο, τα μέσα που χρησιμοποιούνται και την στρατηγική που συνδυάζει τα μέσα. Μετά θα μιλήσουμε για την τακτική με παραδείγματα. Και μετά θα αγοράσεις το βιβλίο μου. Ο.Κ.;
-         Ο.Κ.
                               ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
      Γενική  Οπτική – Στόχος – Μέσα – Στρατηγική
Τι σόϊ άνθρωποι είναι.
 Θα πρέπει να έχουμε μία γενική άποψη τι σόϊ άνθρωπος είναι ο καθηγεμόνας. Σε γενικές γραμμές θα πρέπει να έχει ισχυρή εσωτερική ροπή να επιβάλλεται και να εξουσιάζει τους άλλους και συγχρόνως να αναδεικνύει τον εαυτό του ως ηγέτη, αυθεντία κλπ. Αυτό θα τον βοηθήσει να προωθήσει τον εαυτό του και σε άλλους τομείς (καθηγητηλίκια, προεδριλίκια κλπ)
Αυτός είναι και ο στόχος του.
 Όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα.  Έτσι για παράδειγμα μπορεί να υπάρχει ένας τέτοιος σε ένα ποδοσφαιρικό σωματείο, σε ένα λογοτεχνικό σωματείο και σε μία φιλοσοφική ομάδα.  Αυτό δεν σημαίνει ότι στην πρώτη περίπτωση ο στόχος του είναι το ποδόσφαιρο, στην δεύτερη  η λογοτεχνία και στην τρίτη η φιλοσοφία. Αυτά τα χρησιμοποιεί ως μέσα και όχι ως στόχο. Και στις τρείς περιπτώσει θα υπάρχει ο ίδιος στόχος με επίκεντρο τον εαυτούλη του.
-         Και με ποιόν τρόπο ονομάζεται κάποιος καθηγεμόνας;  Θα πρέπει βέβαια οι άλλοι να αναγνωρίσουν την αξία του. Άρα θα πρέπει να είναι ένας σοφός άνθρωπος με γνώσεις και κρίση.
-         Κανένας σοφός άνθρωπος με γνώση και κρίση δεν θα θελήσει να εξουσιάσει τους άλλους.
Αλλά ας συνεχίσουμε. Υπάρχουν κάποιοι που αυτοβαπτίστηκαν  καθηγεμόνες, αλλά αυτοί είναι τουλάχιστον ειλικρινείς. Ξέρεις τι θα περιμένεις από αυτούς. Προσέχεις. Φυλάγεσαι. Οι χειρότεροι είναι οι άλλοι που επιδιώκουν να είναι καθηγεμόνες,  αλλά κρύβονται από την λέξη. Αυτοί είναι οι πλέον επικίνδυνοι.
Ως προς τα μέσα που χρησιμοποιούν, αυτά έχουν σχέση και με το πεδίο που επιλέγουν. Είναι γνωστό στην στρατηγική ότι όποιος επιβάλει το πεδίο αναμέτρησης, αυτός κερδίζει και τον πόλεμο.
Έτσι ένα κορόϊδο πάει να συνεννοηθεί  επιλέγοντας ως πεδίο, το πεδίο μιάς ηθικής διδασκαλίας  καθώς και το πεδίο της λογικής. Γι΄αυτό οι τρόποι αντίδρασής του είναι δύο - τρείς και εύκολα προβλέψιμοι.  Αντίθετα ο καθηγεμόνας, εκτός από αυτές τις δυνατότητες έχει και τους απεριόριστους και απρόβλεπτους τρόπους αντίδρασης  που του δίνουν το ψέμα, η απάτη, η υποκρισία και άλλες συναφείς αρετές. Θα έχει δηλαδή περισσότερα όπλα. Θα το τραβήξει (το κορόϊδο) στο δικό του πεδίο και θα το καθαρίσει σαν αυγό.
-         Όμως, . . . . πώς να σε λέω;
-         Λέγε με Νικολάκη, είναι το πραγματικό μου όνομα, το πήρα από τον παππού μου.
-         Νικόλαος λοιπόν ο παππούς σου.
-         Ναι . . . . για την ακρίβεια Νικολό.

-         Ωχ , κατάλαβα. Τέλος πάντων. Όμως μπορεί, Νικολάκη, σε κάποιους η φιλοσοφία ζωής τους να τους επιβάλει την αυτονομία και την αξιοπρέπεια. Αυτοί δεν θα συγκρουστούν μαζί του;

 Τα εμπόδια
-          Για να απαντήσω στο ερώτημά σου, αυτοί που δεν θα αντέξουν τα «καμώματα» του καθηγεμόνα και θα συγκρουστούν μαζί του, αποτελούν ένα στρατηγικό εμπόδιο. Το εμπόδιο το ονομάζω στρατηγικό διότι θα βρίσκεται πάντα και σταθερά απέναντί του. Εκτός αν συνεργαστεί όταν κληθεί «να τα βρεί», και τα κουκουλώσει και αυτός. Αυτοί που αποτελούν το εμπόδιο πρέπει να εξαλειφθούν οπωσδήποτε.
 Ως προς τους υπόλοιπους. . . .
-         Αλήθεια, Νικολάκη, τι θα γίνει με τους υπόλοιπους;
-         Οι πονηροί από αυτούς θα συνεργαστούν για να κερδίσουν. Άλλοι θα πέσουν θύματα της τακτικής των καθηγεμόνων, θα είναι δηλαδή οι απατημένοι. Άλλοι θα καταλάβουν ότι βρίσκονται μπροστά σε ένα παράλογο και ανήθικο ντουβάρι, δηλαδή σε κάτι δυνατό και ανίκητο. Συνηθέστατο οι άνθρωποι να υποκλίνονται μπροστά σε κάτι πιο δυνατό από αυτούς. Πάντως όλοι αυτοί θα παίξουν τα τρία πιθηκάκια:  Δεν βλέπω, Δεν ακούω, Δεν μιλάω. Όσοι δεν φύγουν δηλαδή.
-         Συγγνώμην, αλλά αρχίζω να αναγουλιάζω με αυτά που ακούω.
-         No problem. Θα περάσουμε σε θέματα τακτικής με μερικά παραδείγματα και θα κλείσουμε.

                             ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
                                        Τακτική
                 (Εφαρμοσμένη Καθηγεμονολογία)
Ας τα πούμε λοιπόν με παραδείγματα:
1)   Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε στο σωματείο λογοτεχνών και ότι υπάρχει κάποιος που έχει γράψει τριάντα πέντε έργα και εσύ, που επιδιώκεις να είσαι  ο καθηγεμών, έχεις γράψει ένα έργο. Κίνδυνος. Τι θα κάνεις;  
Τι θα κάνω ρε Νικολάκη;
Απλό. Θα πετάξεις τα τριάντα πέντε έργα του άλλου στα σκουπίδια. Αυτομάτως έχεις πετύχει να πετάξεις και τον ίδιο στα σκουπίδια. Διότι απλούστατα ένας δημιουργός βάζει την ψυχή του στα έργα του. Και δεν γίνεται η ψυχή του να βρωμίζει στον σκουπιδοτενεκέ και ο ίδιος να χαζογελάει στο σαλόνι. Θα φύγει και θα σου αφήσει τον σκουπιδοτενεκέ στα χέρια.
Είναι τακτική εξουδετέρωσης. Βασική προϋπόθεση: Η σιωπή των υπολοίπων.
2)    Όταν υπάρχει εκδήλωση με κόσμο και υπάρχει κάποιο τραπέζι, κάτι σαν πάνελ, σαν προεδρείο κλπ, θα κάθεσαι οπωσδήποτε στην πλέον κεντρική θέση για να μοστράρεσαι για αρχηγός και δεν θα κουνάς καθόλου τον κώλο σου από εκεί.
3)   Σε κάθε εκδήλωση θα προσπαθείς να μονοπωλείς τον λόγο και, στην χειρότερη περίπτωση, θα μιλάς πάντα περισσότερο από τους άλλους. Θα μονολογείς σε κάθε ευκαιρία. Δεν έχει σημασία αν θα κλέψεις τον χρόνο από τους άλλους, ούτε έχει σημασία τι θα λες. Έτσι και  αλλιώς δεν πρόκειται να πεις κάτι πρωτότυπο ή ουσιαστικό. Ο κόσμος βλέποντας ότι μιλάς συνέχεια θα σε θεωρήσει αρχηγό.
4)    Θα συμπληρώνεις τους ομιλητές. Η καλύτερη περίπτωση είναι να διακόπτεις τους ομιλητές ενώ μιλάνε και να τους συμπληρώνεις. Περνάς την εικόνα στο ακροατήριο ότι κατέχεις το θέμα καλύτερα από τον ομιλητή και είσαι από πάνω του. Ενώ εσύ ο ίδιος είσαι παντελώς ανίκανος να γράψεις μία τέτοια ομιλία. Δεν έχει σημασία όμως. Η εικόνα μετράει. Και η εικόνα σε αναδεικνύει  κυρίαρχο αρχηγό.   
5)    Όταν κάποιος ρωτάει  κάτι που δεν σε συμφέρει να απαντήσεις, θα εφαρμόσεις την τακτική της «πινακοτής». Είναι αυτή που λέει: «Πινακοτή – πινακοτή, από τάλλο μου ταυτί». Αντί να απαντάς θα ρωτάς συνέχεια: Δηλαδή τι ρωτάς, δηλαδή τι λές, γιατί δεν λες αυτό που θέλεις να πεις, πες το  και όταν το ξανά πεις ξανα πέστο, και ούτω καθ΄εξής.  Πρέπει να δίνεις την εντύπωση του πονεμένου – αγανακτισμένου, που θέλει να απαντήσει για να βοηθήσει, αλλά ο άλλος δεν του λέει τι θέλει. Η εικόνα αυτή θα επηρεάσει τον εγκέφαλο των υπολοίπων, ώστε η τακτική της μη απάντησης θα θεωρείται κάτι το καθιερωμένο και επιτρεπτό.
6)    Μπορεί όμως ο ανωτέρω αντίπαλος να θέτει τα θέματα και τις ερωτήσεις του γραπτώς. Στέλνοντας μέϊλ. Σε αυτή την περίπτωση η τακτική είναι να αντιμετωπίζεις την κατάσταση σαν να μην είχαν αποσταλεί ποτέ αυτά τα μέϊλ. Σαν να μην υπήρξαν ποτέ.
7)   Γενικώς και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις θα πρέπει να ξεκινάς την συζήτηση σαν να μην υπήρξε ποτέ τίποτε μέχρι τότε. Σαν να μην είχε λεχθεί τίποτε. Σαν να μην είχε γραφεί τίποτε. Από μηδενική βάση. Στο τέλος οι άλλοι θα έχουν ξεχάσει και τα μέϊλ και τα ερωτήματα. Αυτή η τακτική εξαντλεί τον αντίπαλο και υποβάλει τους υπόλοιπους. Και το κυριότερο: Δεν απαντάς.                                                             ΤΑΪΜ ΑΟΥΤ για να ρωτήσω: Μπορεί κάποιος άλλος να πιάσει την ερώτηση και να περιμένει την απάντηση, ή να περιμένει την απάντηση στο μέϊλ. Τότε τι κάνεις;
8)   Τότε φίλε μου εφαρμόζεις την τεχνική της σουπιάς: Πιάνεις τον αφελή που περιμένει απάντηση, τον τραβάς πιο πέρα και τον πείθεις ότι για το καλό του έθνους θα πρέπει να πει κάτι παραπλανητικό για να διώξει την συζήτηση αλλού, παρεμβαίνεις μετά και εσύ και την στέλνεις ακόμα πιο αλλού, με μπόλικο συναίσθημα δήθεν αγανάκτησης, για να πείθεις. Αμολάτε δηλαδή το μελάνι της σουπιάς. Οι υπόλοιποι το παίζουν κομπάρσοι, δηλαδή κάνουν καμάτζο. Το ίδιο γίνεται και με τα μέϊλ. Σε ένα μέϊλ – απάντηση κάποιος μιλάει για τον Λάκη, σε άλλο κάποιος μιλάει για τον Μάκη και στο τρίτο τα μπερδεύεις όλα μαζί και προκαλείς αγανάκτηση κατά του ερωτώντος. Πάντως απάντηση δεν δίνεις σε καμία περίπτωση.
 -  Αρχίζω να ζορίζομαι ρε Νικολάκη.
– Συνεχίζω:
9)     Θα φροντίζεις πάντα να προεδρεύεις, να μοιράζεις τον λόγο και να διευθύνεις  τις συζητήσεις. Είναι κρίσιμο πόστο για την ηγετική σου εμφάνιση, αλλά κυρίως για μεθοδεύσεις, όπως στην παραπάνω περίπτωση ένα (1). Σε εκείνη την περίπτωση, αυτός που τον πέταξες στα σκουπίδια, ο πεταμένος δηλαδή, θα έχει τις ερωτήσεις του. Εδώ θέλει πολύ προσοχή διότι: α) Αν απαντήσεις επί της ουσίας θα ξεσκεπαστεί το τίποτα. β) Να εφαρμόσεις την μέθοδο της σουπιάς δεν μπορείς, γιατί δεν προλαβαίνεις να οργανώσεις τους συνεργάτες σου. γ) Να παίξεις την «πινακωτή» δεν σε παίρνει, γιατί είναι μπροστά και άλλοι και όχι μόνο οι δικοί σου. Άρα παίζεις το παιχνίδι του «πολιτικάντη».
 – Τι είναι αυτό; - Είναι από το ανέκδοτο που ένας πολιτικάντης σε συνέντευξή του δεν τον συμφέρει να απαντήσει σε μία ερώτηση και λέει στον δημοσιογράφο: «Πολύ ωραία η ερώτησή σας, προχωρήστε στην επόμενη ερώτηση». Έτσι και εσύ σε κάθε ερώτηση του πεταμένου λες: «Τέλειωσες την ερώτησή σου; Άλλη ερώτηση, ο επόμενος». Θα πνίξεις τις ερωτήσεις του.
-         Ναι αλλά  αυτό δεν μπορεί να μείνει έτσι. Θα καταγγελθεί, θα γίνει συζήτηση.
-         Θα καταγγελθεί ναι. Θα γίνει συζήτηση Όχι. Κανείς δεν θα μιλήσει. Καρατσεκαρισμένο.
10)                      Θα πρέπει να συμβάλλεις να δημιουργηθούν και αλλού καθηγεμόνες. Να έχεις επικοινωνία και να συντονίζεσαι μαζί τους. Να στηρίζει ο ένας την εξουσία του άλλου. Η συνεργασία μεταξύ των καθηγεμόνων πολλαπλασιάζει την δύναμη του καθενός και συνεπώς διευκολύνει την επιβολή της κυριαρχίας του. Επίσης, αν κάποιος καθηγεμών σωματείου κινδυνεύει από μέλος άλλου σωματείου,  θα συνεννοηθεί με τον καθηγεμόνα  του άλλου σωματείου. Τελικά θα πρέπει να καταφέρουν να υπάρχει το μέτωπο και των δύο σωματείων από την μία μεριά και από την άλλη ο ταραξίας μόνος του. Ο ταραξίας δεν ξεφεύγει με τίποτε. Θα πάει σπίτι του λασπωμένος.
-         Δεν το πιστεύω αυτό. Κανένα σωματείο δεν θα έκανε κάτι τέτοιο σε μέλος του.
-         Θα το έκανε διότι δεν διαθέτει το ένστικτο της επιβίωσης.
11)                     Θα πρέπει να γίνονται όλα στα μουλωχτά και μπιζ – μπιζέ. Οι πολλοί θα ενημερώνονται μόνο αν τους έχεις ανάγκη και σε συμφέρει. Και πάντα θα περιμένεις να ξεκαθαρίσει το τοπίο για να ξεκινήσεις κάτι. Δηλαδή να αποχωρήσουν τα εμπόδια.              
12)                         Επίσης στα μουλωχτά θα πρέπει να γίνεται και η επικοινωνία με τους υπηκόους.  Στα φανερά με όλους μαζί μόνο όταν σε συμφέρει. Θα πρέπει επίσης να ελέγχεις τι θα μαθαίνουν  και να φροντίζεις να μαθαίνουν μόνο ότι σε συμφέρει και τα υπόλοιπα να τα τρώει το μαύρο το σκοτάδι. Έτσι θα μπορείς να τους ελέγχεις πιο εύκολα.
-         Σταμάτα, φτάνει, πνίγομαι. Θέλω να βγω να αναπνεύσω καθαρό αέρα.
-         Υπάρχουν και άλλα.
-         Δεν πειράζει εγώ φεύγω.
-         Και το βιβλίο;
-         Στείλτο με αντικαταβολή, τέταρτος βράχος δεξιά, όπως βλέπουμε από το λιμάνι. Θα είμαι εκεί για να αγναντεύω  ατάραχος τα καράβια που θαλασσοδέρνονται. Θα είναι εκεί και καλοί φίλοι από τα παληά, που όταν τους μιλάς σε ακούνε και σου απαντάνε. Και για να μην μπερδευτούν στο κούριερ, πες τους ότι θα είμαι στον βράχο που θα ακούγονται γέλια και τραγούδια. Εκεί που αναπνέεις καθαρό αέρα.
-          
-          Γεώργιος Καπλάνης 18/1/2020